| Dersin Amacı: |
Bu dersin amacı, klinik psikoloji araştırmalarında kullanılan temel yöntemleri (deneysel, yarı-deneysel, nitel ve nicel yöntemler, vaka çalışmaları, ölçme araçlarının geliştirilmesi) öğretmek ve öğrencilerin bilimsel araştırma planlama, yürütme ve raporlama becerilerini geliştirmektir. Öğrencilerden aynı zamanda makale incelemeleri, sınıf sunumları ve uygulamalı araştırma projeleri ile aktif katılım beklenmektedir. |
| Dersin İçeriği: |
- Bilimsel araştırmanın temelleri ve felsefi dayanaklar
- Klinik psikolojide araştırma etiği ve APA ilkeleri
- Deneysel ve yarı-deneysel tasarımlar
- Nitel yöntemler ve vaka çalışmaları
- Ölçme araçları, ölçek geliştirme ve psikometrik analizler
- Geçerlik, güvenirlik ve metodolojik hatalar
- Makale okuma, analiz ve eleştiri
- Uygulamalı araştırma projeleri ve sunumlar
|
Ders Öğrenme Çıktıları (DÖÇ), dersi başarı ile tamamlayan öğrencilerin kendilerinden sahip olmaları beklenen bilgi, beceri ve yetkinlikleri ifade eder. Bu bağlamda, bu ders için tanımlanmış olan Ders Öğrenme Çıktıları aşağıda verilmektedir.
|
|
|
|
| Bilgi
(Kuramsal ve/veya olgusal bilgi olarak tanımlanmıştır.)
|
1) - Klinik psikoloji araştırmalarında kullanılan temel yöntemleri ileri düzeyde tanımlayabilecektir.
|
| Beceriler
(Bilişsel ve/veya uygulama becerileri olarak tanımlanmıştır.)
|
1) - Deneysel ve yarı-deneysel araştırma tasarımlarını eleştirel biçimde analiz edebilecektir.
|
2) - Nitel ve nicel veri toplama yöntemlerini uygulayabilecektir.
|
3) - Geçerlik, güvenirlik ve metodolojik hataları değerlendirebilecektir.
|
4) - Makale incelemeleri yaparak güncel araştırmaları yorumlayabilecektir.
|
5) - Çocuklara ve yetişkinlere yönelik araştırma bulgularını anlaşılır biçimde sunabilecektir.
|
6) - Kendi araştırma projesini tasarlayarak sınıfta sunabilecektir.
|
| Yetkinlikler
("Bağımsız Çalışabilme", "Sorumluluk Alabilme", "Öğrenme", "İletişim ve Sosyal" ve "Alana Özgü" yetkinlikler olarak tanımlanmıştır.)
|
| Hafta |
Konu |
Materyal Paylaşımı * |
|
Ön Hazırlık |
Pekiştirme |
| 1) |
KLİNİK PSİKOLOJİDE ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİNE GİRİŞ
İçerik: Bilimsel araştırmanın doğası, temel kavramlar ve metodolojiye giriş.
Uygulama: Sınıf tartışması: Psikolojide bilimsel yaklaşımın önemi. |
Kaynak: Shaughnessy vd. (2016), Bölüm 1
|
|
| 2) |
BİLİMSEL DÜŞÜNME VE ARAŞTIRMA ETİĞİ
İçerik: APA Etik İlkeleri, insan katılımcılarla çalışma, bilgilendirilmiş onam.
Uygulama: Makale incelemesi: Araştırma etiğinde güncel sorunlar. |
Kaynak: APA (2017)
|
|
| 3) |
DENEYSEL TASARIMLAR
İçerik: Bağımsız ve bağımlı değişkenler, kontrol grupları, rastgele atama.
Uygulama: Örnek deney tasarlama çalışması. |
Kaynak: Shaughnessy vd. (2016), Bölüm 6-7
|
|
| 4) |
YARI-DENEYSEL TASARIMLAR
İçerik: Alan araştırmaları, doğal deneyler, içsel ve dışsal geçerlik.
Uygulama: Ödev: Yarı-deneysel tasarımları karşılaştırma. |
Kaynak: Shaughnessy vd. (2016), Bölüm 10
|
|
| 5) |
KLİNİK ARAŞTIRMALARDA NİTEL VERİ ANALİZİNE GİRİŞ
İçerik: Kodlama, temaların oluşturulması, içerik analizi.
Uygulama: Öğrenciler küçük bir görüşme transkriptinden kod çıkarımı yapar. |
Kaynak: Shaughnessy vd. (2016), Bölüm 13
|
|
| 6) |
NİTEL YÖNTEMLER
İçerik: Görüşmeler, odak grupları, tematik analiz.
Uygulama: Öğrencilerden küçük bir nitel araştırma tasarlamaları istenir. |
Kaynak: Shaughnessy vd. (2016), Bölüm 13
|
|
| 7) |
VAKA ÇALIŞMALARI
İçerik: Klinik vakaların araştırma bağlamında kullanımı, sınırlılıklar.
İçerik: Klinik vakaların araştırma bağlamında kullanımı, sınırlılıklar. |
Kaynak: Shaughnessy vd. (2016), Bölüm 14
|
|
| 8) |
ARA SINAV
İçerik: İlk 7 haftanın değerlendirilmesi.
Uygulama: Yazılı ara sınav. |
Kaynak: Öğrenci notları
|
|
| 9) |
ÖLÇME ARAÇLARI VE ÖLÇEK GELİŞTİRME
İçerik: Psikometrik özellikler, madde analizi, faktör analizi.
Uygulama: Ödev: Bir ölçek geliştirme sürecini tasarlama. |
Kaynak: DeVellis (2016)
|
|
| 10) |
GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK
İçerik: İçsel/dışsal geçerlik, test-tekrar test güvenirliği, tutarlılık.
Uygulama: Uygulama: Makale analizi üzerinden geçerlik/güvenirlik tartışması. |
Kaynak: Shaughnessy vd. (2016), Bölüm 5
|
|
| 11) |
KLİNİK ARAŞTIRMALARDA ETİK KONULAR
İçerik: Klinik ortamda etik sorunlar ve çözüm önerileri.
Uygulama: Sınıf tartışması: Etik ikilemler. |
Kaynak: Shaughnessy vd. (2016), Bölüm 3
|
|
| 12) |
MAKALE OKUMA VE ELEŞTİREL ANALİZ
İçerik: Akademik makale inceleme, yöntem ve tartışma bölümlerine odaklanma.
Uygulama: Öğrencilerden seçilen makale üzerinde analiz sunumu yapmaları beklenir. |
Kaynak: Seçili makaleler
|
|
| 13) |
MAKALE OKUMA VE ELEŞTİREL ANALİZ
İçerik: Akademik makale inceleme, yöntem ve tartışma bölümlerine odaklanma.
Uygulama: Öğrencilerden seçilen makale üzerinde analiz sunumu yapmaları beklenir. |
Kaynak: Seçili makaleler
|
|
| 14) |
GENEL DEĞERLENDİRME VE SUNUMLAR
İçerik: Final sınavı öncesi genel tekrar, öğrenci sunumları.
Uygulama: Final sınavı ve öğrenci proje sunumları. |
Kaynak: Tüm ders kaynakları
|
|
| |
Program Öğrenme Çıktıları |
Katkı Oranı (1-5) |
| 1) |
Psikolojik sorunların belirtilerini, gelişiminden ve sürmesinden sorumlu faktörleri tanıyabilme |
|
| 2) |
Psikolojik sorunlarda tedavi planını literatürde bulunan bilimsel veriler ve danışanın kültürel özelliklerini göz önüne alarak oluşturabilme |
|
| 3) |
Klinik değerlendirme, vaka formülasyonu oluşturma, uygun terapi yöntemleri seçme ve uygulama sırasında bilimsel kanıt temelli klinik uygulama yaklaşımını esas alır |
|
| 4) |
Klinik uygulamaları değerlendirerek psikoterapi süreciyle ve sonlandırılmasıyla ilgili karar alabilme |
|
| 5) |
Klinik Psikoloji alanıyla ilgili ulusal ve uluslararası yayınları takip ederek tedavi yöntemlerindeki gelişmeleri uygulamalarına yansıtabilme |
|
| 6) |
Klinik Psikoloji alanının multidisipliner yapısına uygun olarak gerekli durumlarda ilgili alanlarla işbirliği yapabilme |
|
| 7) |
Klinik sorunlarda iyileşme sağlayacak yöntemlerin teorik alt yapılarına, etki mekanizmalarına ve bilimsel kanıtlarına hakim olma |
|
| 8) |
Teorik bilgiyi klinik uygulamaya dönüştürürken mesleki etik ilkelerini dikkate alma |
|
| 9) |
Klinik çalışmalarında en etkili sonuca ulaşmada gereken bilgi ve görüşü kazanmak için kaynaklara ya da süpervizöre ihtiyacı olduğunun farkına varabilme |
|
| 10) |
Araştırma sorusu üretme ve desen tasarlayarak araştırma yürütme temel becerisi geliştirebilme |
|
| ÖĞRENME VE ÖĞRETME ETKİNLİKLERİ İŞ YÜKÜ |
| Öğrenme ve Öğretme Etkinlikleri |
Etkinlik Sayısı/Yarıyıl |
Süresi (saat) |
Toplam İş Yükü |
| Ders |
14 |
3 |
42 |
| Laboratuvar |
0 |
0 |
0 |
| Uygulama |
0 |
0 |
0 |
| Derse Özgü Staj |
0 |
0 |
0 |
| Arazi Çalışması |
0 |
0 |
0 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışması |
14 |
3 |
42 |
| Sunum / Seminer |
0 |
0 |
0 |
| Proje |
0 |
0 |
0 |
| Ödevler |
1 |
24 |
24 |
| Öğrenme ve Öğretme Etkinlikleri Toplam İş Yükü |
- |
- |
108 |
| ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ETKİNLİKLERİ İŞ YÜKÜ |
| Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri |
Etkinlik Sayısı/Yarıyıl |
Süresi (saat) |
Toplam İş Yükü |
| Kısa Sınav |
1 |
24 |
24 |
| Ara Sınavlar |
1 |
24 |
24 |
| Yarıyıl Sonu Sınavı |
0 |
24 |
0 |
| Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri Toplam İş Yükü |
- |
- |
48 |
| TOPLAM İŞ YÜKÜ (Öğrenme ve Öğretme + Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri) |
156 |
| DERSİN AKTS KREDİSİ (Toplam İş Yükü/25.5 Saat) |
6 |
AKTS Bilgi Paketi / Ders Kataloğu
