DERSİN GENEL BİLGİLERİ

Ders Kodu Ders Adı Yıl Yarıyıl Teorik Pratik Kredi AKTS
60313METOS-PSK0086 Sağlık Psikolojisi 0 Bahar
3 0 3 5
Dersin Türü: Seçmeli Ders VII
Dersin Düzeyi: Lisans      TYYÇ:6. Düzey      QF-EHEA:1. Düzey      EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Öğretim Dili: Türkçe
Dersin Ön/Yan Koşulu: Yoktur
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Profesör Dr. AYŞEGÜL SELCEN GÜLER
Dersin Öğretim Eleman(lar)ı:


Dersin Kategorisi:

BÖLÜM II: DERSİN TANITIMI

Dersin Amacı ve İçeriği

Dersin Amacı: Psikolojinin yeni ve önemli alt dallarından ‘’sağlık psikolojisi’’ ile ilgili teorik bilgilerin öğretilmesi yanında, bu alanın pratik alandaki yerinin anlaşılmasını sağlamaktır.
Dersin İçeriği: Bu ders psikolojinin uygulamaya dönük alanlarından birini tanıma imkânı sunmaktadır. Kronik hastalık sürecinde sağlık ve hastalık davranışlarını ele almak, hastalık tanısından önce ve hastalık tanısı sonrasında hastanın sağlığını belirleyen inançlar, düşünceler, davranışlar hakkında çalışan, tedavi ekibinin parçası olan sağlık psikoloğunun çalışma alanı tanıtılacaktır. Sağlık ve hastalık arasındaki ilişki, hasta-hekim (sağlık profesyoneli) arasındaki ilişki, hastanın ve hekimin sorumlukları, biyomedikal ve biyopsikososyal modelin bakış açıları arasındaki farkları anlayarak tanımlamak mümkün olacaktır.

Dersin Öğrenme Çıktıları (DÖÇ)

Ders Öğrenme Çıktıları (DÖÇ), dersi başarı ile tamamlayan öğrencilerin kendilerinden sahip olmaları beklenen bilgi, beceri ve yetkinlikleri ifade eder. Bu bağlamda, bu ders için tanımlanmış olan Ders Öğrenme Çıktıları aşağıda verilmektedir.
Bilgi (Kuramsal ve/veya olgusal bilgi olarak tanımlanmıştır.)
  1) Biyomedikal model ile sağlık psikolojisinin sağlık ve hastalığa bakış açısındaki farkları açıklar.
  2) Sağlıkta eşitsizlik ile ilişkili faktörleri anlar.
  3) Sağlık ve hastalıkta değişkenliği açıklayan tıbbi müdahaleler, çevresel faktörler ve davranışların rolünü açıklar.
  4) Sağlık davranışlarını, sağlık inançlarını ve ilgili modelleri anlar.
  5) Bağımlılık yapan davranışları, bağımlılık modellerini ve madde bağımlılığının aşamalarını açıklar.
  6) Yeme davranışı ve yeme davranışı ile ilgili modelleri açıklar.
  7) Egzersizin sağlık ile ilgili önemini ve egzersiz yapmayı yordayan faktörleri anlar.
  8) Hastalık bilişlerini ve kendini düzenleme modelini açıklar.
  9) Sağlık için yardım arayışında gecikme ve tedaviye uyum ile ilişkili faktörleri açıklar.
  10) Stresin hastalık ile ilişkisini, ağrı tedavisinde ve kronik hastalıkta psikolojinin rolünü açıklar.
Beceriler (Bilişsel ve/veya uygulama becerileri olarak tanımlanmıştır.)
Yetkinlikler ("Bağımsız Çalışabilme", "Sorumluluk Alabilme", "Öğrenme", "İletişim ve Sosyal" ve "Alana Özgü" yetkinlikler olarak tanımlanmıştır.)

Haftalık Ders Planı

Hafta Konu
Materyal Paylaşımı *
Ön Hazırlık Pekiştirme
1) Sağlık Psikolojisine Giriş Biyomedikal Model ile Sağlık Psikolojisinin Karşılaştırılması
2) Sağlıkta Eşitsizlikler
3) Sağlık İnançları
4) Bağımlılık Yapan Davranışlar
5) Yeme Davranışı
6) Egzersiz
7) Hastalık Bilişleri-Baş Etme ve Adaptasyon
8) Ara Sınav
9) Sağlık Hizmetlerine Erişim: Yardım Arayışı/Gecikme, Tarama
10) Sağlık Hizmetlerine Erişim: Konsültasyon, Hasta-Hekim İlişkisi, Karar Verme, Tedaviye Bağlılık
11) Stres İle İlgili Teoriler Stres İle Baş Etme, Fizyolojik Değişiklikler, Psikolojik Faktörler Stres-Hastalık İlişkisi
12) Ağrı ve Plasebo Etkisi
13) Hastalık Sürecinde Psikoloji, Kronik Hastalık ve Psikoloji İlişkisi, Kanser Sürecinde Psikoloji
14) Kronik Hastalık ve Ölüm Karşısında Çocuk ve Ergen
15) Sağlık Psikolojisi Konularını Gözden Geçirme
16) Final Sınavı
*Bu alan öğrencilerin ders öncesi hazırlık ve sonrası dersi pekiştirme için paylaşılan ders materyallerini içerir.

Ders İçin Zorunlu/Önerilen Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: 1) Ogden J. Health Psychology (5th edition).England,Open University Press-Mc Graw Hill, 2012
2) Ogden J. Sağlık Psikolojisi (Çeviri Ed: Gülay Dirik). Ankara, Nobel Akademik Yayıncılık
2)Ülgen H. Okyayuz (Ed.). Sağlık Psikolojisi. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları (40), 2013.
3) Baltaş Z. Sağlık Psikolojisi: Halk Sağlığında Davranış Bilimleri. İstanbul:Remzi Kitabevi,2007.
Diğer Kaynaklar:

Dersin Program Öğrenme Çıktılarına Katkı Düzeyi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Program Öğrenme Çıktıları Katkı Oranı (1-5)
1) Temel psikoloji kavramlarını, modellerini ve kuramlarını açıklayabilme
2) Psikoloji alanında veri toplama, veriyi analiz etme ve yorumlama gibi araştırma yöntem ve tekniklerini etkili bir şekilde kullanabilme
3) İnsan davranışlarının bilişsel, psikolojik, sosyal nedenlerine ve sonuçlarına ilişkin değerlendirme yapabilme
4) Psikoloji bilgisini kullanırken gereken mesleki etik ve sorumluluk bilincini kazanabilme
5) Psikolojinin diğer bilim dallarıyla ilişkisine dair bilgisini kullanarak psikolojik süreçleri disiplinler arası bir yaklaşım ile analiz edebilme
6) Psikolojinin farklı alt alanlarına ilişkin bilgi, beceri ve deneyimlerini kişisel, sosyal ve akademik konularda kullanabilme
7) Güncel psikoloji araştırmalarını takip ederek psikoloji ile ilişkili konular ve uygulamalar hakkında yeni bilgilere erişebilme
8) Psikoloji uygulamalarında karşılaşılabilecek sorunların azaltılmasına yönelik önleyici çalışmalar ile mesleki uygulamaların iyileştirilmesine katkı sağlayabilme
9) Psikoloji bilgisini, akademik ve klinik deneyimini mesleki uygulamalara yansıtabilme
10) Mesleki bilgisine ve sosyal becerilerine dayanarak toplumsal sorunların çözümüne katkı sağlayabilme
11) Bir yarıyıl boyunca iş hayatının içinde bulunarak teorik bilgilerini uygulama ile bağdaştırabilme

BÖLÜM IV: DERSİN ÖĞRENME VE ÖĞRETME YÖNTEMLERİ İLE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ

Dersin Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

(Üniversitemiz genelinde kullanılan tüm öğrenme ve öğretme yöntemleri sistematik olarak yönetilmektedir. Akademik birimlerden gelen talepler doğrultusunda bölüm/programların öğrenme ve öğretme yöntemleri ilgili kurullarımız tarafından değerlendirilmekte ve uygun bulunursa, üniversite havuzunda toplanmaktadır. Bölüm ve programlar, kendileri için program tasarımlarına uygun olan yöntemleri bu havuzdan seçebilmektedirler. Benzer şekilde, dersler için kullanılması uygun görülen yöntemler de programlar düzeyinde belirlenmiş olan yöntemler arasından seçilebilmektedir.)
Programa Genelinde Kullanılan Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri
Ders İçin Kullanılan Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri
Anlatım
Tartışma
Okuma
Ders Konferansı
Soru Cevap

Dersin Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri

(Üniversitemiz genelinde kullanılan tüm ölçme ve değerlendirme yöntemleri sistematik olarak yönetilmektedir. Akademik birimlerden gelen talepler doğrultusunda bölüm/programların ölçme ve değerlendirme yöntemleri ilgili kurullarımız tarafından değerlendirilmekte ve uygun bulunursa, üniversite havuzunda toplanmaktadır. Bölüm ve programlar, kendileri için program tasarımlarına uygun olan yöntemleri bu havuzdan seçebilmektedirler. Benzer şekilde, dersler için kullanılması uygun görülen yöntemler de programlar düzeyinde belirlenmiş olan yöntemler arasından seçilebilmektedir.)
Programa Genelinde Kullanılan Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri
Ders İçin Kullanılan Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri
Ara Sınav
Yarıyıl Sonu Sınavı
Kısa Sınav

Dersin Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerinin Başarı Notuna Katkısı

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri Uygulama Sayısı / Yarıyıl Katkı Oranı
Kısa Sınavlar 2 % 20.00
Ara Sınavlar 1 % 30.00
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 % 50.00
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİNİN BAŞARI NOTUNA KATKI ORANI % 50
YARIYIL SONU SINAVININ BAŞARI NOTUNA KATKI ORANI % 50
Toplam % 100

BÖLÜM V: DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ

ÖĞRENME VE ÖĞRETME ETKİNLİKLERİ İŞ YÜKÜ
Öğrenme ve Öğretme Etkinlikleri Etkinlik Sayısı/Yarıyıl Süresi (saat) Toplam İş Yükü
Ders 14 3 42
Laboratuvar 0 0 0
Uygulama 0 0 0
Derse Özgü Staj 0 0 0
Arazi Çalışması 0 0 0
Sınıf Dışı Ders Çalışması 14 3 42
Sunum / Seminer 0 0 0
Proje 0 0 0
Ödevler 0 0 0
Öğrenme ve Öğretme Etkinlikleri Toplam İş Yükü - - 84
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ETKİNLİKLERİ İŞ YÜKÜ
Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri Etkinlik Sayısı/Yarıyıl Süresi (saat) Toplam İş Yükü
Kısa Sınav 2 1 2
Ara Sınavlar 1 24 24
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 24 24
Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri Toplam İş Yükü - - 50
TOPLAM İŞ YÜKÜ (Öğrenme ve Öğretme + Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri) 134
DERSİN AKTS KREDİSİ (Toplam İş Yükü/25.5 Saat) 5