DERSİN GENEL BİLGİLERİ

Ders Kodu Ders Adı Yıl Yarıyıl Teorik Pratik Kredi AKTS
50314YETOS-SOS2230 Toplumsal Cinsiyet Eşitliği 2 Güz 2 0 2 3
Dersin Türü: Üniversite Seçmeli
Dersin Düzeyi: Önlisans      TYYÇ:5. Düzey      QF-EHEA:Kısa Düzey      EQF-LLL:5. Düzey
Dersin Öğretim Dili: Türkçe
Dersin Ön/Yan Koşulu: Yoktur
Dersin Veriliş Şekli:
Dersin Koordinatörü: Dr. Öğr. Üyesi NİLAY ÖZER PELVANOĞLU
Dersin Öğretim Eleman(lar)ı:
Dersin Kategorisi: Yetkinlik Geliştirme (Üniversite Seçmeli)

BÖLÜM II: DERSİN TANITIMI

Dersin Amacı ve İçeriği

Dersin Amacı: Toplumsal cinsiyet konusundaki temel çalışmaları ve tartışmaları öğrencilerimize aktarmak bu dersin temel amacıdır. Sosyokültürel bir olgu olarak tanımlanan toplumsal cinsiyetin ekonomi, siyaset, toplum ve kültür alanlarındaki işbölümü ve pratiklerin düzenlenmesinde nasıl bir yere sahip olduğu ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin yarattığı sorunlar hakkında bilgi aktarılır. Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları, Feminist Hareket, Kadın Çalışmaları, Eleştirel Erkeklik Çalışmaları, Queer teori gibi alanların ortaya koyduğu temel kaynaklar tanıtılır. Dünyada ve Türkiye'de kadın hareketlerinin gelişimi ve kazanımları, Feminist teorinin kurucu kaynaklarından aktarmalarla tartışılır. İnsanların eşit haklara ve fırsatlara sahip olduğu, eril tahakkümün ve ataerkil şiddetin yerine cinsiyet eşitliğiyle sağlanmış akılcı, barışçıl, insan haklarına ve etiğe uygun bir yaşamı inşa etmenin kaçınılmaz önemi vurgulanır.
Dersin İçeriği: Bu dersin içeriğini Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları, Feminist Hareket ve Kadın Çalışmaları alanlarındaki temel kavramlar ve tartışmalar oluşturur.

Toplumsal cinsiyet ve temel kavramlar
Dünyada ve Türkiye'de kadın hareketleri,
Eğitim, ekonomi, istihdam alanlarında cinsiyet eşitsizliği,
Cinsiyet eşitliğini sağlamış ülkelerdeki refah,
"Erkeklik" performansları ve eril şiddet,
Cinsiyet eşitliğinin sağlanması konusundaki çalışmalar,
Türkiye'de cinsiyet çalışmaları

Derse Özgü Kurallar

Derste devam zorunluluğu vardır. Öğrenciler mazeretleri bağlamında sadece üç kez derse gelmeyebilir. Üç haftayı aşan öğrenciler dersten kalır.

Dersin zorunlu kaynakları öğrenciler tarafından edinilir. Derste önerilen belgesel ve filmler izlenir, makaleler okunur.

Küçük sınav ve ödevler için izlence üzerindeki tarihler takip edilir. Küçük sınavın mazeret sınavı yoktur. Ödev kesinlikle özgün olmalıdır. Çalıntı cümleler içeren ödevlere not verilmez.

Yoklamalar canlı dersler üzerinden alınır. Asenkron içerikleri takip etmek zorunludur ancak yoklama yerine geçmez.

Dersin Öğrenme Çıktıları (DÖÇ)

Ders Öğrenme Çıktıları (DÖÇ), dersi başarı ile tamamlayan öğrencilerin kendilerinden sahip olmaları beklenen bilgi, beceri ve yetkinlikleri ifade eder. Bu bağlamda, bu ders için tanımlanmış olan Ders Öğrenme Çıktıları aşağıda verilmektedir.
Bilgi (Kuramsal ve/veya olgusal bilgi olarak tanımlanmıştır.)
  1) Bu dersi alan öğrenciler toplumsal cinsiyet çalışmaları ve feminist teori alanlarındaki temel kavramları öğrenir.
  2) Öğrenciler, dünyada ve Türkiye'de feminist hareketin tarihi konusunda bilgi sahibi olurlar. Feminist öncüler, mücadeleleri ve kitapları ile öğrencilere tanıtılır.
  3) Derste yapılan incelemeler, okuma ve tartışmalar sonucunda öğrenciler, siyaset, ekonomi, felsefe, edebiyat, tarih yazımı, din, şehir planlama, istihdam, toplumsal örgütleniş, kamusal alan-özel alan, cinsellik ve gündelik yaşam bağlamlarını kuran ataerkil yapıyı analiz edebilirler.
Beceriler (Bilişsel ve/veya uygulama becerileri olarak tanımlanmıştır.)
  1) Öğrenciler, feminist teori, eleştirel erkeklik çalışmaları, Queer teori hakkında bilgi sahibi olarak bunları demokrasi ve insan hakları bağlamında değerlendirebilir.
  2) Öğrenciler, Birleşmiş Milletler'in ve gelişmiş ülkelerin, toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak üzere yaptığı çalışmaları takip edebilirler ve toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamakta başarılı olmuş ülkelerle diğerlerini refah seviyesi, demokrasi, şiddet gibi konularda karşılaştırabilirler.
Yetkinlikler ("Bağımsız Çalışabilme", "Sorumluluk Alabilme", "Öğrenme", "İletişim ve Sosyal" ve "Alana Özgü" yetkinlikler olarak tanımlanmıştır.)
  1) Öğrenciler, bu dersten edindikleri bilgi, yaklaşım ve araştırma yöntemlerini kullanarak toplumun çeşitli kesimlerinde, kurumlarda, siyasi katılım, eğitim ve istihdam gibi alanlarda toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması için projeler üretebilirler, sosyal sorumluluk üstlenebilirler.

Haftalık Ders Planı

Hafta Konu
Materyal Paylaşımı *
Ön Hazırlık Pekiştirme
1) "Cinsiyet" ve "toplumsal cinsiyet" kavramları. - Tarihte Toplumsal Cinsiyet Feryal Saygılıgil. "Giriş" Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları. Haz. Feryal Saygılıgil. Ankara: Dipnot Yayınları, 2016. 9-16. Fatmagül Berktay. "Felsefenin Kadına Bakışı". Türkiye'de Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları. Der. Hülya Durudoğan ve diğer. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları, 2010. Merry E. Wıesner-Hanks. Tarihte Toplumsal Cinsiyet. Çev. Meral Çiyan Şenerdi. İstanbul. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2022. Materyal
2) Feminizmin tarihi Bell Hooks. Feminizm Herkes İçindir. Haz. Ali K. Saysel ve Esra Aşan. İstanbul: BGST Yayınları, 2016. Materyal
3) Feminizmin tarihi Bell Hooks. Feminizm Herkes İçindir. Haz. Ali K. Saysel ve Esra Aşan. İstanbul: BGST Yayınları, 2016. Materyal
4) Türkiye'de Feminist hareketin tarihi Tanıl Bora. "Feminizm". Cereyanlar: Türkiye'de Siyasi İdeolojiler. İstanbul: İletişim Yayıncılık, 2017. Materyal
5) Türkiye'de Feminist Hareketin Tarihi Tanıl Bora. "Feminizm". Cereyanlar: Türkiye'de Siyasi İdeolojiler. İstanbul: İletişim Yayınları, 2017. Materyal
6) Siyaset ve Toplumsal Cinsiyet - Tarih ve Toplumsal Cinsiyet Sevgi Adak. "Siyaset ve Toplumsal Cinsiyet. Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları. Haz. Feryal Saygılıgil. Ankara: Dipnot Yayınları, 2016. 17-32. Başak Tuğ. "Tarih ve Toplumsal Cinsiyet". Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları. Haz. Feryal Saygılıgil. Ankara: Dipnot Yayınları, 2016. 33-49. Materyal
7) Edebiyat ve Toplumsal Cinsiyet - Felsefe ve Toplumsal Cinsiyet Beyhan Uygun Aytemiz. "Edebiyat ve Toplumsal Cinsiyet". Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları. Haz. Feryal Saygılıgil. Ankara: Dipnot Yayınları, 2016. 51-66. Çiğdem Yazıcı. "Felsefede Toplumsal Cinsiyet ve Feminizm." Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları. Haz. Feryal Saygılıgil. Ankara: Dipnot Yayınları, 2016. 67-83
8) Virginia Woolf. Kendine Ait Bir Oda Virginia Woolf. Kendine Ait Bir Oda. Çev. Berrak Göçer. İstanbul: Can Yayınları, 2021. Materyal Müge İplikçi ile Zeytin Dalı: Çevirmen Berrak Göçer’le Virginia Woolf’un “Kendine Ait Bir Oda”sı
9) Ekonomi ve Toplumsal Cinsiyet - Sosyal Politikalar ve Toplumsal Cinsiyet Yelda Yücel. "Ekonomik Kalkınma ve Toplumsal Cinsiyet". Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları. Haz. Feryal Saygılıgil. Ankara: Dipnot Yayınları, 2016. 85-102. Nerin Bağdatlı Vural. "Sosyal Politika ve Toplumsal Cinsiyet. Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları. Haz. Feryal Saygılıgil. Ankara: Dipnot Yayınları, 2016. 103-119. Materyal
10) Kadın Emeği: Ücretsiz Emek - Kent Politikası ve Toplumsal Cinsiyet Betül Urhan. "Kadın Emeği ve Toplumsal Cinsiyet". Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları. Haz. Feryal Saygılıgil. Ankara: Dipnot Yayınları, 2016. 121-151. Melis Oğuz. "Kent Politikası ve Toplumsal Cinsiyet". Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları. Haz. Feryal Saygılıgil. Ankara: Dipnot Yayınları, 2016. 153-164. Materyal
11) Kadın Bedeni ve Ataerkil Beden Politikaları - Medya ve Toplumsal Cinsiyet Gülsüm Şener ve diğer. "Medya ve Toplumsal Cinsiyet". Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları. Haz. Feryal Saygılıgil. Ankara: Dipnot Yayınları, 2016. 165-185. Gülnur Elçik. "Beden: İki Nokta Üst Üste". Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları. Haz. Feryal Saygılıgil. Ankara: Dipnot Yayınları, 2016. 187-212.
12) Queer Teori İlkay Özküralpli. "Queer Teori". Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları. Haz. Feryal Saygılıgil. Ankara: Dipnot Yayınları, 2016. 213-229.
13) Eleştirel Erkeklik Çalışmaları. Efe Arık. "Erkeklik Çalışmaları". Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları. Haz. Feryal Saygılıgil. Ankara: Dipnot Yayınları. 2016. 231-248. Materyal
14) Ataerkil Şiddet, Kadına Yönelik Şiddet Nacide Berber. "Kadına Yönelik Şiddet". Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları. Haz. Feryal Saygılıgil. Ankara: Dipnot Yayınları, 2016. 249-270. Materyal
15) Toplumsal Cinsiyet Eşitliğine İhtiyacımız Var Catherine Mayer. Cinsiyet Eşitliği Dünyayı Nasıl Kurtaracak? Çev. Barış Cezar. İstanbul: İletişim Yayıncılık, 2019.
*Bu alan öğrencilerin ders öncesi hazırlık ve sonrası dersi pekiştirme için paylaşılan ders materyallerini içerir.

Ders İçin Zorunlu/Önerilen Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Öğrencilerin edinmesi gereken zorunlu ders kitapları şunlardır:

Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları. Hazırlayan: Feryal Saygılıgil. Ankara: Dipnot Yayınları, 2022.

Bell Hooks. Feminizm Herkes İçindir. Çev. Ece Aydın ve diğer. İstanbul: BGST Yayınları, 2019.
Diğer Kaynaklar: Angela Davis. Kadınlar, Irk ve Sınıf. Çev. Selda Arıt. Ankara: Heretik Yayın, 2021.
Bell Hooks. Feminizm Herkes İçindir. Çev. Ece Aydın ve diğer. İstanbul: BGST Yayınları, 2019.
Eleştirel Feminizm Sözlüğü. Haz. Helena Hırata ve diğer. Çev. Gülnur Acar Savran. Ankara: Dipnot Yayınları, 2015.
Fatmagül Berktay. Tarihin Cinsiyeti. İstanbul: Metis Yayıncılık, 2018.
Fatmagül Berktay. Tek Tanrılı Dinler Karşısında Kadın. İstanbul: Metis Yayınları, 2019.
Feminizm. Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce Cilt 10. Ed. Tanıl Bora. İstanbul: İletişim Yayınları, 2020.
Gülnur Acar Savran. Beden Emek Tarih: Diyalektik Bir Feminizm İçin. Ankara: Dipnot Yayınları, 2019.
Mary Wollstonecraft. Kadın Haklarının Gerekçelendirilmesi. Çev. Deniz Hakyemez. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2021.
Merry E. Wiesner-Hanks. Tarihte Toplumsal Cinsiyet. Çev. Merak Çiyan Şenerdi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2022.
Sara Ahmed. Feminist Bir Yaşam Sürmek. Çev. Beyza Sümer Aydaş. İstanbul: Sel Yayıncılık, 2017.
Serpil Sancar. Türk Modernleşmesinin Cinsiyeti: Erkekler Devlet Kadınlar Aile Kurar. İstanbul: İletişim Yayınları, 2013.
Simone De Beauvoir. İkinci Cinsiyet. İki cilt. Çev. Gülnur Acar Savran. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları, 2021.
Şirin Tekeli. Feminizmi Düşünmek. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları,2017.
Tanıl Bora. "Feminizm". Cereyanlar: Türkiye'de Siyasi İdeolojiler. İstanbul: İletişim Yayınları, 2020. 741-819.

BÖLÜM III: DERSİN PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARI İLE İLİŞKİSİ

(Aşağıdaki matris, ders öğrenme çıktıları (DÖÇ) ile program öğrenme çıktıları (KPÖÇ ve APÖÇ) ile bağını ve (varsa) onlara hangi düzeyde katkı sağladığını sayısal olarak göstermektedir.

Ders Öğrenme Çıktıları ile Program Öğrenme Çıktıları İlişki Matrisi

(KPÖÇ: Kilit Program Öğrenme Çıktılarını; APÖÇ: KPÖÇ ile ilişkilendirilmiş Alt Öğrenme Çıktılarını tanımlar. )
DÖÇ/PÖÇ KPÖÇ 1 KPÖÇ 2 KPÖÇ 3 KPÖÇ 4 KPÖÇ 5
1 2 3 4 5 6 7 1 2 3 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 5 6 7 8 9
DÖÇ1
DÖÇ2
DÖÇ3
DÖÇ4
DÖÇ5
DÖÇ6

Dersin Program Öğrenme Çıktılarına Katkı Düzeyi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Program Öğrenme Çıktıları Katkı Oranı (1-5)
1) Bilgi güvenliği teknolojisi ve yazılım alanındaki temel, kuramsal ve uygulamalı bilgileri açıklar.
2) Siber varlıkları bilir ve bilgi güvenliği açısından analiz eder.
3) Siber güvenlik risk yönetimi sistemini deneyimler.
4) Bir yarı yıl boyunca iş hayatının içinde bulunarak öğrendiği teorik bilgilerini uygular.
5) İş dünyasının ve toplumun beklentileri doğrultusunda gelişen ve üniversitemizin kurumsal çıktıları olarak tanımlamış olduğu yetkinlikleri alanı ile ilişkili olarak temel düzeyde kazanır.

BÖLÜM IV: DERSİN ÖĞRENME VE ÖĞRETME YÖNTEMLERİ İLE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ

Dersin Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

(Üniversitemiz genelinde kullanılan tüm öğrenme ve öğretme yöntemleri sistematik olarak yönetilmektedir. Akademik birimlerden gelen talepler doğrultusunda bölüm/programların öğrenme ve öğretme yöntemleri ilgili kurullarımız tarafından değerlendirilmekte ve uygun bulunursa, üniversite havuzunda toplanmaktadır. Bölüm ve programlar, kendileri için program tasarımlarına uygun olan yöntemleri bu havuzdan seçebilmektedirler. Benzer şekilde, dersler için kullanılması uygun görülen yöntemler de programlar düzeyinde belirlenmiş olan yöntemler arasından seçilebilmektedir.)
Programa Genelinde Kullanılan Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri
Ders İçin Kullanılan Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri
Anlatım
Tartışma
Vaka Çalışması
Problem Çözme
Gösterip Yaptırma
Gösterim
Laboratuvar
Okuma
Ödev
Proje Hazırlama
Tez Hazırlama
Akran Eğitimi
Seminer
Teknik Gezi
Ders Konferansı
Beyin Fırtınası
Soru Cevap
Bireysel ve Grup Çalışması
Rol Oynama-Canlandırma-Doğaçlama
Stüdyo Uygulamaları
Derse Aktif Katılım

Dersin Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri

(Üniversitemiz genelinde kullanılan tüm ölçme ve değerlendirme yöntemleri sistematik olarak yönetilmektedir. Akademik birimlerden gelen talepler doğrultusunda bölüm/programların ölçme ve değerlendirme yöntemleri ilgili kurullarımız tarafından değerlendirilmekte ve uygun bulunursa, üniversite havuzunda toplanmaktadır. Bölüm ve programlar, kendileri için program tasarımlarına uygun olan yöntemleri bu havuzdan seçebilmektedirler. Benzer şekilde, dersler için kullanılması uygun görülen yöntemler de programlar düzeyinde belirlenmiş olan yöntemler arasından seçilebilmektedir.)
Programa Genelinde Kullanılan Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri
Ders İçin Kullanılan Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri
Ara Sınav
Sunum
Yarıyıl Sonu Sınavı
Kısa Sınav
Rapor Değerlendirme
Ödev Değerlendirme
Sözlü sınav
Tez Sunma
Jüri Değerlendirmesi
Uygulama Sınavı
İşyerinde Uygulama Eğitimi Değerlendirmesi
Derse Aktif Katılım
Tartışmalara Katılım

DÖÇ İle Öğrenme-Öğretme Yöntemleri ve Ölçme-Değerlendirme Yöntemleri İlişki Matrisi

(Aşağıdaki matris, dersin öğrenme çıktıları ile ilişkili olarak ders için belirlenmiş olan öğrenme ve öğretme yöntem(leri) ile ölçme ve değerlendirme yöntem(leri)ni göstermektedir.)
ÖĞRENME VE ÖĞRETME YÖNTEMLERİ
DERS ÖĞRENME ÇIKTILARI
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ
DÖÇ1 DÖÇ2 DÖÇ3 DÖÇ4 DÖÇ5 DÖÇ6
-Anlatım -Ara Sınav
-Tartışma -Sunum
-Vaka Çalışması -Yarıyıl Sonu Sınavı
-Problem Çözme -Kısa Sınav
-Gösterip Yaptırma -Rapor Değerlendirme
-Gösterim -Ödev Değerlendirme
-Laboratuvar -Sözlü sınav
-Okuma -Tez Sunma
-Ödev -Jüri Değerlendirmesi
-Proje Hazırlama -Uygulama Sınavı
-Tez Hazırlama -İşyerinde Uygulama Eğitimi Değerlendirmesi
-Akran Eğitimi -Derse Aktif Katılım
-Seminer -Tartışmalara Katılım
-Teknik Gezi
-Ders Konferansı
-Beyin Fırtınası
-Soru Cevap
-Bireysel ve Grup Çalışması
-Rol Oynama-Canlandırma-Doğaçlama
-Stüdyo Uygulamaları
-Derse Aktif Katılım

Dersin Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerinin Başarı Notuna Katkısı

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri Uygulama Sayısı / Yarıyıl Katkı Oranı
Kısa Sınavlar 1 % 10.00
Ödev 1 % 10.00
Ara Sınavlar 1 % 30.00
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 % 50.00
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİNİN BAŞARI NOTUNA KATKI ORANI % 50
YARIYIL SONU SINAVININ BAŞARI NOTUNA KATKI ORANI % 50
Toplam % 100

BÖLÜM V: DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ

ÖĞRENME VE ÖĞRETME ETKİNLİKLERİ İŞ YÜKÜ
Öğrenme ve Öğretme Etkinlikleri Etkinlik Sayısı/Yarıyıl Süresi (saat) Toplam İş Yükü
Ders 15 2 30
Laboratuvar 0 0 0
Uygulama 0 0 0
Derse Özgü Staj 0 0 0
Arazi Çalışması 0 0 0
Sınıf Dışı Ders Çalışması 2 15 30
Sunum / Seminer 0 0 0
Proje 0 0 0
Ödevler 1 8 8
Öğrenme ve Öğretme Etkinlikleri Toplam İş Yükü - - 68
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ETKİNLİKLERİ İŞ YÜKÜ
Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri Etkinlik Sayısı/Yarıyıl Süresi (saat) Toplam İş Yükü
Kısa Sınav 1 1 1
Ara Sınavlar 1 1 1
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 1 1
Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri Toplam İş Yükü - - 3
TOPLAM İŞ YÜKÜ (Öğrenme ve Öğretme + Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri) 71
DERSİN AKTS KREDİSİ (Toplam İş Yükü/25.5 Saat) 3