DERSİN GENEL BİLGİLERİ

Ders Kodu Ders Adı Yıl Yarıyıl Teorik Pratik Kredi AKTS
60721TATOZ-GAS0027 Ürün Geliştirme ve Duyusal Analiz 4 Güz 2 0 2 5
Dersin Türü: Zorunlu
Dersin Düzeyi: Lisans      TYYÇ:6. Düzey      QF-EHEA:1. Düzey      EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Öğretim Dili: Türkçe
Dersin Ön/Yan Koşulu: Yoktur
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Dr. Öğr. Üyesi SERAP NAZIR
Dersin Öğretim Eleman(lar)ı: Dr. Öğr. Üyesi SERAP NAZIR
Dersin Kategorisi:

BÖLÜM II: DERSİN TANITIMI

Dersin Amacı ve İçeriği

Dersin Amacı: Gastronomi alanında yeni ürünler geliştirme, mevcut yiyecek ve içecekleri
revize etme becerisi kazandırmak için izlenecek yol ve yöntemleri tanıtmak, yeni ürünü geliştirerek, son ürün/hammadde özelliklerini belirlemek, ürünün duyusal değerlendirmesini yapabilmek amacıyla duyusal analizin gastronomideki önemini, uygulama alanları, panel oluşturma ve panelistlerin eğitimi sırasındaki önemli hususları ve duyusal analiz test tekniklerini öğretmektir.
Dersin İçeriği: Yeni ürün geliştirmede amacın ortaya konması, ürün geliştirmede izlenecek
yöntemleri incelemesi, duyusal analizde temel kavramlar, gıdaların tat, koku, doku ve renk gibi duyusal test yöntemleri, duyusal test panellerinin hazırlanmasında dikkat edilecek hususlar ve panelistlerin eğitimi, farklılık testleri, sıralama testleri, lezzet profil analizi, tekstür profil analizi, gıda maddelerinin duyusal analizinde kullanılan yöntem ve tasarımlar, yeni ürünün duyusal verilerin değerlendirilmesi.

Derse Özgü Kurallar

Ders Gereklilikleri olarak öğrencilerin derslere katılımları, sınıf içindeki tartışma ve değerlendirmelere aktif bir şekilde katılım sağlamaları, ödevlerini verilen sürede tamamlamaları ve OİS üzerinden e-maillerini günlük olarak kontrol etmeleri beklenir.

Dersin Öğrenme Çıktıları (DÖÇ)

Ders Öğrenme Çıktıları (DÖÇ), dersi başarı ile tamamlayan öğrencilerin kendilerinden sahip olmaları beklenen bilgi, beceri ve yetkinlikleri ifade eder. Bu bağlamda, bu ders için tanımlanmış olan Ders Öğrenme Çıktıları aşağıda verilmektedir.
Bilgi (Kuramsal ve/veya olgusal bilgi olarak tanımlanmıştır.)
  1) Yeni ürün geliştirmede izlenecek yöntemi ve metotları öğrenecektir.
  2) Duyusal analiz kavramını ve kullanım alanlarını tanımlayabilecektir.
Beceriler (Bilişsel ve/veya uygulama becerileri olarak tanımlanmıştır.)
  1) Duyusal algı temel prensiplerini kavrayabilecektir.
Yetkinlikler ("Bağımsız Çalışabilme", "Sorumluluk Alabilme", "Öğrenme", "İletişim ve Sosyal" ve "Alana Özgü" yetkinlikler olarak tanımlanmıştır.)
  1) Geliştirilen ürünün duyusal değerlendirmesini ve tüketici tercih analizini yapabilecektir.
  2) Duyusal analiz uygulamaları ve sonuçlarını yorumlayabilecektir.
  3) Geliştirmeyi planladığı yeni ürünü küçük ölçekte hazırlayabilecektir.

Haftalık Ders Planı

Hafta Konu
Materyal Paylaşımı *
Ön Hazırlık Pekiştirme
1) Gastronomi ve İnovasyon
2) Gastronomide Ürün Geliştirme
3) Gıda Kalitesinin Değerlendirilmesi
4) Kıvam-Doku-Lezzet ve Kusur
5) Gıda Eşleşmesi
6) Duyusal Analiz Giriş
7) Duyusal Analiz-Panelist Seçimi
8) ARA SINAV
9) Duyusal Analiz-Ürün Hazırlanışı ve Sunumu
10) Duyusal Analiz Teknikleri
11) Ürün Reçetelerin Belirlenmesi, Mutfak Uygulaması
12) İstatistiksel Değerlendirme -İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları
13) Ürün Tadım Denemeleri
14) Ödev Sunumları
*Bu alan öğrencilerin ders öncesi hazırlık ve sonrası dersi pekiştirme için paylaşılan ders materyallerini içerir.

Ders İçin Zorunlu/Önerilen Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:
Diğer Kaynaklar: Prof. Dr. Tomris ALTUĞ ONOĞU,Doç. Dr. Yeşim ELMACI(2015) Gıdalarda Duyusal
Değerlendirme,
Fügen Durlu Özkaya(2024), Gastronomide Ürün Geliştirme ve Duyusal Analiz, Nobel Yayıncılık,
Raşit Bakan, Nurten Çekal(2024), Türk Mutfağı Sütlü Tatlıların Değerlendirilmesi ve İnovasyonu, Eğitim
Gordon W. Fuller(2011), New Food Product Development: From Concept to
Marketplace,CRC Press
Fügen Durlu Özkaya, Serap Coşansu, Kamuran Ayhan(2013),Her Yönüyle Gıda Kitabı, Sidas

Dersin Program Öğrenme Çıktılarına Katkı Düzeyi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Program Öğrenme Çıktıları Katkı Oranı (1-5)
1) Gastronomi ve Mutfak Sanatları alanındaki kavramları ve temel ilkeleri kavrayabilme
2) Konaklama ve ağırlama endüstrisinin alanındaki kavramları ve kuralları bilebilme
3) Ulusal ve uluslararası gıda güvenliği, hijyen, sanitasyon kuralları ile bu alanlardaki mevzuat ve standartları öğrenerek uygulayabilme
4) İşletme, pazarlama ve iktisat alanlarındaki temel kavramları alanında kullanabilme.
5) Yiyecek-içecekleri tedarik etme, depolama, hazırlama, pişirme ve sunma yöntemlerini uygulayabilme. 5
6) Menü yönetimi, menü planlaması, yiyecek-içecek maliyeti, fiyatlandırma gibi konuları alanında uygulayabilme.
7) Gastronomi alanındaki teknikleri ve güncel gelişmeleri öğrenerek, araştırma yapma becerisi kazanabilme. 5
8) Alanıyla ilgili teknolojik gelişmeleri uygulayabilme.
9) Üretim ve hizmet süreçlerinde karşılaşılabilecek potansiyel sorunlara eleştirel bir yaklaşımla çözüm üretebilme
10) Sorumluluk aldığı çalışmalarda var olan normları ve standartları eleştirel bakış açısıyla değerlendirebilme
11) Grup çalışması içinde, yazılı ve sözlü olarak etkileşimi ve sunum becerilerini geliştirebilme.
12) Yiyecek içecek işletmeciliği, gastronomi ve mutfak sanatları alanına katkı sağlayacak proje geliştirme becerisi kazanabilme.

BÖLÜM IV: DERSİN ÖĞRENME VE ÖĞRETME YÖNTEMLERİ İLE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ

Dersin Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

(Üniversitemiz genelinde kullanılan tüm öğrenme ve öğretme yöntemleri sistematik olarak yönetilmektedir. Akademik birimlerden gelen talepler doğrultusunda bölüm/programların öğrenme ve öğretme yöntemleri ilgili kurullarımız tarafından değerlendirilmekte ve uygun bulunursa, üniversite havuzunda toplanmaktadır. Bölüm ve programlar, kendileri için program tasarımlarına uygun olan yöntemleri bu havuzdan seçebilmektedirler. Benzer şekilde, dersler için kullanılması uygun görülen yöntemler de programlar düzeyinde belirlenmiş olan yöntemler arasından seçilebilmektedir.)
Programa Genelinde Kullanılan Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri
Ders İçin Kullanılan Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri
Anlatım
Tartışma
Ödev
Soru Cevap
Bireysel ve Grup Çalışması
Derse Aktif Katılım

Dersin Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri

(Üniversitemiz genelinde kullanılan tüm ölçme ve değerlendirme yöntemleri sistematik olarak yönetilmektedir. Akademik birimlerden gelen talepler doğrultusunda bölüm/programların ölçme ve değerlendirme yöntemleri ilgili kurullarımız tarafından değerlendirilmekte ve uygun bulunursa, üniversite havuzunda toplanmaktadır. Bölüm ve programlar, kendileri için program tasarımlarına uygun olan yöntemleri bu havuzdan seçebilmektedirler. Benzer şekilde, dersler için kullanılması uygun görülen yöntemler de programlar düzeyinde belirlenmiş olan yöntemler arasından seçilebilmektedir.)
Programa Genelinde Kullanılan Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri
Ders İçin Kullanılan Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri
Ara Sınav
Sunum
Yarıyıl Sonu Sınavı

Dersin Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerinin Başarı Notuna Katkısı

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri Uygulama Sayısı / Yarıyıl Katkı Oranı
Kısa Sınavlar 1 % 10.00
Ödev 1 % 15.00
Ara Sınavlar 1 % 25.00
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 % 50.00
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİNİN BAŞARI NOTUNA KATKI ORANI % 50
YARIYIL SONU SINAVININ BAŞARI NOTUNA KATKI ORANI % 50
Toplam % 100

BÖLÜM V: DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ

ÖĞRENME VE ÖĞRETME ETKİNLİKLERİ İŞ YÜKÜ
Öğrenme ve Öğretme Etkinlikleri Etkinlik Sayısı/Yarıyıl Süresi (saat) Toplam İş Yükü
Ders 14 3 42
Laboratuvar 0 0 0
Uygulama 0 0 0
Derse Özgü Staj 0 0 0
Arazi Çalışması 0 0 0
Sınıf Dışı Ders Çalışması 0 0 0
Sunum / Seminer 0 0 0
Proje 0 0 0
Ödevler 1 15 15
Öğrenme ve Öğretme Etkinlikleri Toplam İş Yükü - - 57
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ETKİNLİKLERİ İŞ YÜKÜ
Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri Etkinlik Sayısı/Yarıyıl Süresi (saat) Toplam İş Yükü
Kısa Sınav 1 15 15
Ara Sınavlar 1 36 36
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 46 46
Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri Toplam İş Yükü - - 97
TOPLAM İŞ YÜKÜ (Öğrenme ve Öğretme + Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri) 154
DERSİN AKTS KREDİSİ (Toplam İş Yükü/25.5 Saat) 5