DERSİN GENEL BİLGİLERİ |
Ders Kodu | Ders Adı | Yıl | Yarıyıl | Teorik | Pratik | Kredi | AKTS |
60314YETOS-OKR2386 | Okuryazarlık | 3 | Güz | 2 | 0 | 2 | 3 |
Dersin Türü: | Üniversite Seçmeli |
Dersin Düzeyi: | Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey |
Dersin Öğretim Dili: | Turkish |
Dersin Ön/Yan Koşulu: | Yoktur |
Dersin Veriliş Şekli: | |
Dersin Koordinatörü: | Dr. Öğr. Üyesi NİLAY ÖZER PELVANOĞLU |
Dersin Öğretim Eleman(lar)ı: |
|
Dersin Kategorisi: | Yetkinlik Geliştirme (Üniversite Seçmeli) |
BÖLÜM II: DERSİN TANITIMI |
Dersin Amacı: | Okuryazarlık dersinin amacı okuma yazma bilmekle okuryazar olmanın farklı şeyler olduğunu öğrencilerimize kavratmak ve nitelikli bir okuryazarlık tesis etmeleri için ihtiyaç duydukları farkındalığı kazandırmaktır. Dil yetisinin, yaratıcı ve eleştirel düşünme becerilerinin geliştirilmesinin okuryazarlıkla ilişkisi irdelenir. Okuma kültürünün tarihçesi verilerek öğrencilere modern toplumu mümkün kılan süreç içinde matbaa, kitap, kütüphane, bilim, edebiyat gibi unsurların kurucu rolü anlatılır. "Neden okumalıyım?" sorusuna, dünyanın önemli yazarlarının verdiği yanıtlar eşliğinde karşılık aranır. Makale, deneme, öykü, roman, tiyatro oyunu, şiir gibi farklı yazınsal türlerin nitelikleri öğretilir. Kurmaca ve kurmaca olmayan yazınsal türleri okumak, anlamak, yorumlamak için yaklaşımlar sunulur. Öğrencilerimizin okumak ve yazmak konusunda bir temele sahip olmaları amaçlanır. Yazı denemeleri yapılır. |
Dersin İçeriği: | Dil nedir? Dilin insanda ortaya çıkışı. Ferdinand de Saussure ve Noam Chomsky'nin dil konusundaki yaklaşımları. Dil-düşünme, dilsel gelişim-okuryazarlık ilişkisi. Sözlü kültür-yazılı kültür, sözlü edebiyat-yazılı edebiyat, ikincil sözlü kültür. Walter J. Ongun Sözlü ve Yazılı Kültür kitabında temellendirdiği farklılıklardan yola çıkarak sözlü kültür ve yazılı kültür ortamında var olmuş insanların zihinsel ve davranışsal farklılıkları. Gutenberg matbaasının icadından sonra Avrupa'da yaşanan değişiklikler. Rönesans, reform, aydınlanma dönemlerinin okuma kültürünün gelişmesiyle ilişkisi. "Kitap", "kağıt", "kütüphane", "okur" kavramları, matbaa sonrası yaygınlaşan yayıncılık sektöründen nasıl etkilendi? İlk basılan kitaplar, en çok okunanlar ve etkileri. "Entelektüel" kavramı ve tanımları. Toplumların entelektüel bireylere neden ihtiyacı var. Edward Said'in Entelektüel adlı kitabında sunduğu perspektifle entelektüel-okuryazarlık ilişkisi. Yazınsal türlerin ayrışması. Makale, deneme, mektup, anı, gezi yazısı, günlük, biyografi, otobiyografi gibi kurmaca olmayan türlerin nitelikleri. Bu türden yazıların/kitapların üretilmesinin önemi. Bu türleri okumak, anlamak, değerlendirmek için yöntem ve yaklaşımlar. Şiir, öykü, roman, tiyatro oyunu gibi türlerin nitelikleri. Bu türleri okumak, anlamak, yorumlamak için temel düzeyde bilinmesi gerekenler. Öğrencilerin taleplerine göre deneme, öykü, şiir, mektup, günlük gibi yazı türlerinin ders içinde üretilmesi ve bir atölye çalışması örnekleyecek şekilde öğrencilerle birlikte çalışılması. |
Derse devam zorunludur. Canlı derste yoklama alınır. Sekiz saat (4 ders) devamsızlığı aşan öğrenci devamsızlıktan kalır. Online Beykoz'da paylaşılan tüm metinler, linkler, videolar, ders özeti ya da PPS dosyaları zorunlu ders kaynaklarıdır. 4 farklı ölçme değerlendirme yapılır. Dönem ortalamasına ara sınav %30, küçük sınav %10, ödev %10 ve final %50 etki eder. Küçük sınavın mazeret sınavı yoktur. Her öğrenci maille belirtilen tarihleri takip etmelidir. Ödevin bir süresi vardır. O süre içinde Online Beykoz'daki ödev alanına yüklenmelidir. Ödevler Turnitin'le toplanır. Çalıntı ödevler, internetten kopyalanmış ödevler, yapay zeka metni olduğu düşünülen ödevler sıfır alır. |
Bilgi (Kuramsal ve/veya olgusal bilgi olarak tanımlanmıştır.) | ||
1) Okuryazarlık dersini alan öğrenciler; okuryazarlığı okuma-yazma bilmekten ayırabilirler. Okuryazarlığın dil ve düşünce gelişimi, aktif ve katılımcı vatandaşlık, düşünce ve ifade özgürlüğü, derinlikli bilme, bilgi ve iktidar arasındaki hiyerarşik ilişkileri sorgulayabilme, sınıfsallık ve tahakküm, entelektüelin işlevi, yaratıcı ve eleştirel düşünebilme gibi konularla ilişkisini kavrayabilirler. |
||
2) Bu ders öğrencilerimize, sözlü kültürün, yazılı kültürün ve elektronik çağı kültürünün (ikincil sözlü kültürün) farklarını kavratır. Yazıyla ve yazılı kurallarla, kanunlarla, kitapla, yazılı bilgiyle ilişkilenmiş insan zihninin, davranışlarının, seçimlerinin önemini fark etme olanağı sunar. |
||
3) Öğrencilerimiz "entelektüel"in okuryazarlıkla ilişkisini kavrar. Toplumların entelektüel bireylere olan ihtiyacını anlar. Entelektüelin insan hakları kültürüne, eşitlik ve adalete dayalı bir toplumun yaratılmasındaki rolünü idrak eder. |
||
Beceriler (Bilişsel ve/veya uygulama becerileri olarak tanımlanmıştır.) | ||
1) Öğrencilerimiz bu derste farklı türdeki yazılı metinlerin niteliklerini öğrenirler. Metinleri okumak, anlamak, yorumlamak ve kullanmak konusunda yol ve yöntemlere sahip olurlar. |
||
2) Öğrencilerimiz matbaanın icadından sonra gelişen okuma kültürü bağlamında kitap, kütüphane, okur kavramlarının nasıl değiştiğini öğrenir. Nitelikli bir okuryazar olmak konusunda harekete geçer. Kendi okuma programını ve kütüphanesini oluşturabileceği şekilde yönlendirilir. |
||
3) Öğrencilerimiz farklı türden metinleri okuyup anlamak konusunda yöntemlere sahip olur. Kendileri de yazı çalışmaları yapar. Kendilerini yazılı olarak ifade etmek bağlamında yönlendirilirler. |
||
Yetkinlikler ("Bağımsız Çalışabilme", "Sorumluluk Alabilme", "Öğrenme", "İletişim ve Sosyal" ve "Alana Özgü" yetkinlikler olarak tanımlanmıştır.) |
Hafta | Konu | ||
Ön Hazırlık | Pekiştirme |
Ders Notları / Kitaplar: | Ders için okunması gereken makaleler Online Beykoz ders paneli üzerinde öğrencilerle paylaşılır. Çeşitli yazınsal türlerde okunacak kitaplar her dönem değişebilir. Kitaplara dair bilgiler öğrencilerle derste ve toplu mail aracılığıyla paylaşılır. Genellikle bir deneme kitabı, bir öykü, bir roman, bir tiyatro oyunu ya da şiir kitabı okutulur. Türlere ait nitelikler bu örnek okumaların eşliğinde çalışılır. Her öğrenci bu kitapları edinir, okur, sınıf tartışmalarında etkin bir katılım gösterir. |
Diğer Kaynaklar: | Alberto Manguel. Okumanın Tarihi. Yapı Kredi Yayınları. Edward Said. Entelektüel. Ayrıntı Yayınları. Italo Calvino. Klasikleri Niçin Okumalı? Yapı Kredi Yayınları. Marshall McLuhan. Gutenberg Galaksisi. Yapı Kredi Yayınları. Maryanne Wolf. Proust ve Mürekkepbalığı: Okuyan Beynin Bilimi ve Hikâyesi. Koç Üniversitesi Yayınları. Paulo Freire. Ezilenlerin Pedagojisi. Ayrıntı Yayınları. Paulo Freire ve Donaldo Macedo. Okuryazarlık: Sözcükleri ve Dünyayı Okumak. İmge Kitabevi. Theodor W. Adorno. "Biçim Olarak Deneme". Edebiyat Yazıları. Metis Yayınları. Walter J. Ong. Sözlü ve Yazılı Kültür. Metis Yayınları. |
BÖLÜM III: DERSİN PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARI İLE İLİŞKİSİ |
DÖÇ/PÖÇ | KPÖÇ 1 | KPÖÇ 2 | KPÖÇ 3 | KPÖÇ 4 | KPÖÇ 5 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 1 | 2 | 3 | 4 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 1 | 2 | 3 | 4 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | |
DÖÇ1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
DÖÇ2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
DÖÇ3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
DÖÇ4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
DÖÇ5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
DÖÇ6 |
Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Düşük | 3 Orta | 4 Yüksek | 5 En Yüksek |
BÖLÜM IV: DERSİN ÖĞRENME VE ÖĞRETME YÖNTEMLERİ İLE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ |
Anlatım | |
Tartışma | |
Vaka Çalışması | |
Problem Çözme | |
Gösterip Yaptırma | |
Gösterim | |
Laboratuvar | |
Okuma | |
Ödev | |
Proje Hazırlama | |
Tez Hazırlama | |
Akran Eğitimi | |
Seminer | |
Teknik Gezi | |
Ders Konferansı | |
Beyin Fırtınası | |
Soru Cevap | |
Bireysel ve Grup Çalışması | |
Rol Oynama-Canlandırma-Doğaçlama | |
Stüdyo Uygulamaları | |
Derse Aktif Katılım |
Ara Sınav | |
Sunum | |
Yarıyıl Sonu Sınavı | |
Kısa Sınav | |
Rapor Değerlendirme | |
Ödev Değerlendirme | |
Sözlü sınav | |
Tez Sunma | |
Jüri Değerlendirmesi | |
Uygulama Sınavı | |
İşyerinde Uygulama Eğitimi Değerlendirmesi | |
Derse Aktif Katılım | |
Tartışmalara Katılım |
ÖĞRENME VE ÖĞRETME YÖNTEMLERİ | ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ | |||||||||||||||||||||
DÖÇ1 | DÖÇ2 | DÖÇ3 | DÖÇ4 | DÖÇ5 | DÖÇ6 | |||||||||||||||||
-Anlatım | -Ara Sınav | |||||||||||||||||||||
-Tartışma | -Sunum | |||||||||||||||||||||
-Vaka Çalışması | -Yarıyıl Sonu Sınavı | |||||||||||||||||||||
-Problem Çözme | -Kısa Sınav | |||||||||||||||||||||
-Gösterip Yaptırma | -Rapor Değerlendirme | |||||||||||||||||||||
-Gösterim | -Ödev Değerlendirme | |||||||||||||||||||||
-Laboratuvar | -Sözlü sınav | |||||||||||||||||||||
-Okuma | -Tez Sunma | |||||||||||||||||||||
-Ödev | -Jüri Değerlendirmesi | |||||||||||||||||||||
-Proje Hazırlama | -Uygulama Sınavı | |||||||||||||||||||||
-Tez Hazırlama | -İşyerinde Uygulama Eğitimi Değerlendirmesi | |||||||||||||||||||||
-Akran Eğitimi | -Derse Aktif Katılım | |||||||||||||||||||||
-Seminer | -Tartışmalara Katılım | |||||||||||||||||||||
-Teknik Gezi | ||||||||||||||||||||||
-Ders Konferansı | ||||||||||||||||||||||
-Beyin Fırtınası | ||||||||||||||||||||||
-Soru Cevap | ||||||||||||||||||||||
-Bireysel ve Grup Çalışması | ||||||||||||||||||||||
-Rol Oynama-Canlandırma-Doğaçlama | ||||||||||||||||||||||
-Stüdyo Uygulamaları | ||||||||||||||||||||||
-Derse Aktif Katılım |
Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri | Uygulama Sayısı / Yarıyıl | Katkı Oranı |
Kısa Sınavlar | 1 | % 10.00 |
Ödev | 1 | % 10.00 |
Ara Sınavlar | 1 | % 30.00 |
Yarıyıl Sonu Sınavı | 1 | % 50.00 |
Toplam | % 100 | |
YARIYIL İÇİ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİNİN BAŞARI NOTUNA KATKI ORANI | % 50 | |
YARIYIL SONU SINAVININ BAŞARI NOTUNA KATKI ORANI | % 50 | |
Toplam | % 100 |
BÖLÜM V: DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ |