ANASAYFAKURUMSAL BİLGİLEREĞİTİM VE ÖĞRETİM PROGRAMLARI İşletmeSERTİFİKA PROGRAMLARIÖĞRENCİLER İÇİN FAYDALI BİLGİLER, KAYNAKLAR VE SERVİSLERFAYDALI LİNKLER VE DÖKÜMANLARİLAVE VE DESTEKLEYİCİ BİLGİLER

DERSİN GENEL BİLGİLERİ

Ders Kodu Ders Adı Yıl Yarıyıl Teorik Pratik Kredi AKTS
60413METOZ-ISL0293 Örgüt Kuramı ve Tasarımı 2 Güz 3 0 3 4
Dersin Türü: Zorunlu
Dersin Düzeyi: Lisans      TYYÇ:6. Düzey      QF-EHEA:1. Düzey      EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Öğretim Dili: Türkçe
Dersin Ön/Yan Koşulu: Yoktur
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Dr. Öğr. Üyesi CİHAN TINAZTEPE ÇAĞLAR
Dersin Öğretim Eleman(lar)ı: Dr. Öğr. Üyesi NESLİ ÇANKIRI KIRAN
Dersin Kategorisi: Mesleki Alan

BÖLÜM II: DERSİN TANITIMI

Dersin Amacı ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu dersin amacı; örgüt yapılarını ve işletmelere sağladıklarını bilen; örgütleri "yapı ve süreç" temelinde değerlendiren ve örgüt kuramlarının sağladığı kavramsal düşünme becerisini işletmenin gündelik karar alma süreçlerine entegre edebilen yöneticiler yetişmesine katkı sunmaktır.
Dersin İçeriği: Organizasyonlar ve örgütsel etkinlik, organizasyon teorisi: zorluklar ve perspektifler
Organizasyon teorisi: nedir ve neden önemlidir?. Klasik başlangıçlardan yeni dalga yönetimine: yönetim teorisinin evrimi, Neo-klasik organizasyon teorisi: insanları ilk sıraya koymak?, Modernist organizasyon teorisi: Sistem Yaklaşımı, Modernist organizasyon teorisi: Acil Durum yaklaşımı, çağdaş organizasyon teorisi: yeni bir Binyıl için yeni örgütsel formlar?, Örgütsel dönüşümler: doğum, büyüme, düşüş ve ölüm, Felsefe olarak Postmodernizm: organizasyon teorisine nihai meydan okuma?, Organizasyon yapısı tasarımı: yetki ve kontrol, Organizasyon yapısı tasarımı: uzmanlık ve
Koordinasyon, Organizasyonel tasarım, Yeterlilikler ve Teknoloji, Yansıtıcı organizasyon teorisi: semboller, Anlamlar ve yorumlar

Dersin Öğrenme Çıktıları (DÖÇ)

Ders Öğrenme Çıktıları (DÖÇ), dersi başarı ile tamamlayan öğrencilerin kendilerinden sahip olmaları beklenen bilgi, beceri ve yetkinlikleri ifade eder. Bu bağlamda, bu ders için tanımlanmış olan Ders Öğrenme Çıktıları aşağıda verilmektedir.
Bilgi (Kuramsal ve/veya olgusal bilgi olarak tanımlanmıştır.)
  1) Örgüt yazınında yer alan temel kavramların kuramsal karşılıklarını anlama ve doğru kullanma bilincini kazanır.
Beceriler (Bilişsel ve/veya uygulama becerileri olarak tanımlanmıştır.)
  1) Örgüt yapılarını örgütlerdeki iletişim, hiyerarşi ve bilişim süreçlerinde oynadığı rolü bilir.
  2) Örgüt kuramlarını anlamanın ve açıklamanın sağladığı kavramsal beceriye sahiptir.
Yetkinlikler ("Bağımsız Çalışabilme", "Sorumluluk Alabilme", "Öğrenme", "İletişim ve Sosyal" ve "Alana Özgü" yetkinlikler olarak tanımlanmıştır.)
  1) Örgüt kuramlarının günümüz örgütlerine sağladığı bütünlüklü düşünme, kavramsal değerlendirme ve ilişkisellik yetkinliklerini edinir.

Haftalık Ders Planı

Hafta Konu
Materyal Paylaşımı *
Ön Hazırlık Pekiştirme
1) a. Örgüt ve İşletme Kavramları (Amaç – süreç – çıktı bağlamı) b. İlk örgütlerin ortaya çıkışı – Sanayi devrimlerinin getirdikleri (fabrikalaşma sürecinden bilginin yönetilmesine) c. Tarihsel süreçte üretim, ekonomi, hukuk ve örgütlenme gerekliliği ilişkisi Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler. Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler.
2) Klasik Yönetim Düşüncesi ve Örgütlenme Pratikleri a. F. TAYLOR: (Bilimsel Yönetim İlkeleri) Zaman ve hareket etütleri ile (mekanik) işçi merkezli örgütlenme b. H. FAYOL: (Yönetsel Kuram) Yönetim Fonksiyonları ile yönetici merkezli örgütlenme c. M. WEBER: (Bürokrasi Kuramı) Biçimsel kurallara dayalı bürokratik örgütlenme Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler. Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler.
3) Neo-Klasik Yönetim Düşüncesi (İnsan İlişkileri Dönemi) ve Örgütlenme Pratikleri a. E. MAYO ve Hawthorne Deneyleri – Psikoloji temelli yaklaşım / insan merkezli örgütlenme b. Endüstri insanından örgüt insanına – üretim faktörü olarak insan c. Örgütsel yapıda bütünleşme – güç & otorite (L.R. Lowman), durum & uyum (M. P. Follett), birey & örgüt (K. Lewin) Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler. Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler.
4) Modern Yönetim Düşüncesi ve Örgütlenme Pratikleri a. Dünya Savaşlarının getirdikleri: Örgütsel yapılanmanın tarihsel değişimi b. Rekabet ve girişimciliğin örgütsel değişime etkileri c. Yönetimin değişimi; profesyonel yönetimin başarı kriterleri d. Bilgi toplumuna doğru; bilgiyi elde etme ve kullanmanın örgütsel yaşama etkileri Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler. Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler.
5) Örgütsel yapıyı etkileyen öğeler (Koşul bağımlılık) a. Çevre b. Teknoloji c. Büyüklük d. Strateji Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler. Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler.
6) Örgüt Yapıları (İşlem maliyeti) a. Mekanik Örgüt Yapıları – Organik Örgüt Yapıları b. Dikey Yapılanma (Bütünleşme), Yatay Yapılanma (Bütünleşme) ve Matris (Melez) Örgüt Yapıları c. Formal (Biçimsel) Örgüt Yapıları – Informal (Biçimsel olmayan) Örgüt Yapıları d. Sanal Örgütlerde Yapılanma Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler. Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler.
7) Mintzberg’in Örgüt Yapıları a. Basit Yapılar b. Makine Bürokrasisi c. Profesyonel Bürokrasi d. Bölümlenmiş (Bölümlere ayrılmış) Biçim e. Esnek Yapı (Adhokrasi) Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler. Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler.
8) VİZE Sınavı (ARASINAV)
9) Sistem ve Durumsallık (Koşul Bağımlılık) Kuramları a. “Kuram” nedir; kavramsal açıklama ve anlayışa kattıkları b. Sistem kavramına bakış; açık ve kapalı sistemler olarak örgütlerin değerlendirilmesi c. Sistemin parçaları ve karşılıklı bağımlılıkları d. Açık sistemler olarak örgütlerin değerlendirilmesi: Durumsallık (Koşul Bağımlılık) Kuramı e. Strateji bağlamında çevre – örgüt ilişkileri f. Yapı – Koşul bağımlılığı ve uyum Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler. Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler.
10) İşlem Maliyeti ve Vekalet Kuramları a. “İşlem maliyeti” kavramı özelinde piyasa ve hiyerarşi b. İşlem maliyeti kuramı özelinde yap ya da satın al (make or buy) yaklaşımı c. “İş”in yapılmasında taraflar; Asil – vekil kavramları d. (Her iki kuramın da ortak kavramları) Davranışsal varsayımlar; sınırlı rasyonellik, fırsatçılık, bilgi asimetrisi, riskten kaçınma. Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler. Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler.
11) Kaynak Bağımlılığı Kuramı a. Örgüt – çevre ilişkisi bağlamında yapılanma; bağımlılık ve belirsizlik b. Çevreye uyum sağlama ve değiştirme çabaları – Örgütün çevresel bağımlılığının yönetilmesi c. Kaynaklara ulaşım, kaynakların kıtlığı ve kaynakların yönetilmesi d. Örgütler arası ilişkilerin önemi – dikey ve yatay bütünleşmeler, çeşitlenme stratejileri e. Güç dengeleri ve bağımlılık türleri Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler. Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler.
12) Örgütsel Ekoloji (Popülasyon Ekolojisi) Kuramı a. Organizma olarak örgütler (örgütsel seviye) b. Örgüt Popülasyonları ve Örgüt Toplulukları c. Örgütlerde demografik değişkenler (büyüklük ve yaş faktörleri) ve yaşam döngüsü d. Örgütlerin Evrimi (Birlikte Evrim yaklaşımı) Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler. Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler.
13) Yeni Kurumsal Kuram (YKK) ve Makro Kurumsal Kuram (MKK) a. Kurum ve kurumsallaşma kavramları b. Kurumsallaşma süreci c. Kurumsal eşbiçimlilik ve meşruluk d. Kurumsal değişim, kurumsal mantıklar ve kurumsal girişimcilik e. Topluma özgülük ve ulusal iş sistemleri Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler. Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler.
14) Örgüt Kuramlarına Postmodern Yaklaşım: Sosyal Ağ (AğBağ) ve Sosyal Sermaye Kuramları) a. “Sosyal ağ” kavramı ve örgütlerim sosyal yerleşikliği b. “Sosyal Sermaye” kavramı ve günümüz örgütleri için önemi c. Sosyal sermaye kaynakları, türleri ve örgütlere sağladıkları d. Ağ düzeneklerinde (güçlü / zayıf) bağlar ve yapısal boşluklar e. Örgütler arası ağ ilişkileri Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler. Ders notları, sunumlar, ulusal ve uluslararası makaleler.
15) FİNAL Sınavı
*Bu alan öğrencilerin ders öncesi hazırlık ve sonrası dersi pekiştirme için paylaşılan ders materyallerini içerir.

Ders İçin Zorunlu/Önerilen Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:
Diğer Kaynaklar: 1) Sargut, A. Selami Özen, Şükrü. (2010). "Örgüt kuramları". İmge Kitabevi
2) H. Cenk Sözen, H. Nejat Basım. (2015). Beta Yayıncılık
3) Richard L. Daft. (2015). "Örgüt kuramları ve tasarımını anlamak" Nobel Akademik Yayıncılık
4) Mary Jo Hatch. (2018). "Organization theory : modern, symbolic, and postmodern perspectives". Oxford University Press.
5) Jon Sutherlan, Diane Canwell. (1997). "Organisation structures and processes". London: Pitman Publishing.

BÖLÜM III: DERSİN PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARI İLE İLİŞKİSİ

(Aşağıdaki matris, ders öğrenme çıktıları (DÖÇ) ile program öğrenme çıktıları (KPÖÇ ve APÖÇ) ile bağını ve (varsa) onlara hangi düzeyde katkı sağladığını sayısal olarak göstermektedir.

Ders Öğrenme Çıktıları ile Program Öğrenme Çıktıları İlişki Matrisi

(KPÖÇ: Kilit Program Öğrenme Çıktılarını; APÖÇ: KPÖÇ ile ilişkilendirilmiş Alt Öğrenme Çıktılarını tanımlar. )
DÖÇ/PÖÇ KPÖÇ 1 KPÖÇ 2 KPÖÇ 3 KPÖÇ 4 KPÖÇ 5
1 2 1 2 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
DÖÇ1
DÖÇ2
DÖÇ3
DÖÇ4

Dersin Program Öğrenme Çıktılarına Katkı Düzeyi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 En Yüksek
           
Program Öğrenme Çıktıları Katkı Oranı (1-5)
1) İşletme biliminin temel ve destekleyici alt alanlarına ilişkin bilgi, kavram ve teorileri kavrar ve kullanır. 2
2) Uygun teori ve yöntemleri kullanarak işletmelerde ekonomik, teknolojik ve bilgi kaynak ve araçlarını etkin şekilde planlama ve kullanma becerisine sahiptir. 1
3) Çağdaş iş yaşamının beklentilerini karşılayacak şekilde sürekli öğrenmeye istekli, yenilik ve değişimlere kolay uyum sağlayabilen çalışan/yönetici profiline uygun yetkinliklere sahiptir. 3
4) Bir yarıyıl boyunca iş hayatının içinde bulunarak öğrendiği teorik bilgilerini uygular. 5
5) İş dünyasının ve toplumun beklentileri doğrultusunda gelişen ve üniversitemizin kurumsal çıktıları olarak tanımlamış olduğu yetkinlikleri ileri düzeyde kazanır. 4

BÖLÜM IV: DERSİN ÖĞRENME VE ÖĞRETME YÖNTEMLERİ İLE ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ

Dersin Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

(Üniversitemiz genelinde kullanılan tüm öğrenme ve öğretme yöntemleri sistematik olarak yönetilmektedir. Akademik birimlerden gelen talepler doğrultusunda bölüm/programların öğrenme ve öğretme yöntemleri ilgili kurullarımız tarafından değerlendirilmekte ve uygun bulunursa, üniversite havuzunda toplanmaktadır. Bölüm ve programlar, kendileri için program tasarımlarına uygun olan yöntemleri bu havuzdan seçebilmektedirler. Benzer şekilde, dersler için kullanılması uygun görülen yöntemler de programlar düzeyinde belirlenmiş olan yöntemler arasından seçilebilmektedir.)
Programa Genelinde Kullanılan Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri
Ders İçin Kullanılan Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri
Anlatım
Tartışma
Vaka Çalışması
Problem Çözme
Gösterip Yaptırma
Gösterim
Laboratuvar
Okuma
Ödev
Proje Hazırlama
Tez Hazırlama
Akran Eğitimi
Seminer
Teknik Gezi
Ders Konferansı
Beyin Fırtınası
Soru Cevap
Bireysel ve Grup Çalışması
Rol Oynama-Canlandırma-Doğaçlama
Stüdyo Uygulamaları
Derse Aktif Katılım

Dersin Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri

(Üniversitemiz genelinde kullanılan tüm ölçme ve değerlendirme yöntemleri sistematik olarak yönetilmektedir. Akademik birimlerden gelen talepler doğrultusunda bölüm/programların ölçme ve değerlendirme yöntemleri ilgili kurullarımız tarafından değerlendirilmekte ve uygun bulunursa, üniversite havuzunda toplanmaktadır. Bölüm ve programlar, kendileri için program tasarımlarına uygun olan yöntemleri bu havuzdan seçebilmektedirler. Benzer şekilde, dersler için kullanılması uygun görülen yöntemler de programlar düzeyinde belirlenmiş olan yöntemler arasından seçilebilmektedir.)
Programa Genelinde Kullanılan Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri
Ders İçin Kullanılan Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri
Ara Sınav
Sunum
Yarıyıl Sonu Sınavı
Kısa Sınav
Rapor Değerlendirme
Ödev Değerlendirme
Sözlü sınav
Tez Sunma
Jüri Değerlendirmesi
Uygulama Sınavı
İşyerinde Uygulama Eğitimi Değerlendirmesi
Derse Aktif Katılım
Tartışmalara Katılım

DÖÇ İle Öğrenme-Öğretme Yöntemleri ve Ölçme-Değerlendirme Yöntemleri İlişki Matrisi

(Aşağıdaki matris, dersin öğrenme çıktıları ile ilişkili olarak ders için belirlenmiş olan öğrenme ve öğretme yöntem(leri) ile ölçme ve değerlendirme yöntem(leri)ni göstermektedir.)
ÖĞRENME VE ÖĞRETME YÖNTEMLERİ
DERS ÖĞRENME ÇIKTILARI
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ
DÖÇ1 DÖÇ2 DÖÇ3 DÖÇ4
-Anlatım -Ara Sınav
-Tartışma -Sunum
-Vaka Çalışması -Yarıyıl Sonu Sınavı
-Problem Çözme -Kısa Sınav
-Gösterip Yaptırma -Rapor Değerlendirme
-Gösterim -Ödev Değerlendirme
-Laboratuvar -Sözlü sınav
-Okuma -Tez Sunma
-Ödev -Jüri Değerlendirmesi
-Proje Hazırlama -Uygulama Sınavı
-Tez Hazırlama -İşyerinde Uygulama Eğitimi Değerlendirmesi
-Akran Eğitimi -Derse Aktif Katılım
-Seminer -Tartışmalara Katılım
-Teknik Gezi
-Ders Konferansı
-Beyin Fırtınası
-Soru Cevap
-Bireysel ve Grup Çalışması
-Rol Oynama-Canlandırma-Doğaçlama
-Stüdyo Uygulamaları
-Derse Aktif Katılım

Dersin Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerinin Başarı Notuna Katkısı

Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri Uygulama Sayısı / Yarıyıl Katkı Oranı
Kısa Sınavlar 1 % 10.00
Ödev 1 % 10.00
Ara Sınavlar 1 % 30.00
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 % 50.00
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİNİN BAŞARI NOTUNA KATKI ORANI % 50
YARIYIL SONU SINAVININ BAŞARI NOTUNA KATKI ORANI % 50
Toplam % 100

BÖLÜM V: DERSİN İŞ YÜKÜ VE AKTS KREDİSİ

ÖĞRENME VE ÖĞRETME ETKİNLİKLERİ İŞ YÜKÜ
Öğrenme ve Öğretme Etkinlikleri Etkinlik Sayısı/Yarıyıl Süresi (saat) Toplam İş Yükü
Ders 14 3 42
Laboratuvar 0 0 0
Uygulama 0 0 0
Derse Özgü Staj 0 0 0
Arazi Çalışması 0 0 0
Sınıf Dışı Ders Çalışması 14 1 14
Sunum / Seminer 0 0 0
Proje 0 0 0
Ödevler 1 5 5
Öğrenme ve Öğretme Etkinlikleri Toplam İş Yükü - - 61
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ETKİNLİKLERİ İŞ YÜKÜ
Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri Etkinlik Sayısı/Yarıyıl Süresi (saat) Toplam İş Yükü
Kısa Sınav 2 5 10
Ara Sınavlar 1 10 10
Yarıyıl Sonu Sınavı 1 15 15
Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri Toplam İş Yükü - - 35
TOPLAM İŞ YÜKÜ (Öğrenme ve Öğretme + Ölçme ve Değerlendirme Etkinlikleri) 96
DERSİN AKTS KREDİSİ (Toplam İş Yükü/25.5 Saat) 4